WERSJA POLSKA PONIŻEJ

Appeal letter for reinstalment of Witold Wrzosiński in his position as Director of the Jewish Cemetery on Okopowa Street in Warsaw

We, the undersigned, express our deep concern regarding the sudden dismissal of the Director of the Jewish Cemetery in Warsaw, Witold Wrzosiński communicated on 12 December, 2025 and we urge the Board of the Jewish Community of Warsaw to reverse this decision. During his tenure, Witold carried out work of significance, collaborating with various stakeholders from Poland and across the world.

Even prior to assuming the role of Director, he was one of the people behind the first comprehensive documentation of all preserved and visible tombstones at the Jewish Cemetery in Warsaw. This work resulted in an independent, freely accessible genealogical database and search engine that, for the first time since the Holocaust, enabled descendants around the world to locate family graves and reconnect with their histories.

As Director, Witold Wrzosiński represented the cemetery nationally and internationally, hosting countless guided tours and working closely with cultural institutions, public authorities, academics, civic activists, and Jewish and non-Jewish organizations. He personally assisted members of the Jewish community and visitors from across the globe in locating graves, often providing support that went far beyond formal duties. He also established and continues to manage the cemetery’s Facebook page, which has become the most widely followed Jewish cemetery fanpages in Central East Europe.

During his tenure, numerous projects were carried out in the cemetery by various stakeholders: Jewish and non-Jewish organizations and institutions, religious authorities, heritage protection bodies, descendants, and private individuals from Poland and abroad. Standards for conservation and restoration works were also established, carried out under the supervision of both the Rabbinical Commission for Jewish Cemeteries and state heritage authorities. He personally consulted on the reconstruction of poorly preserved Hebrew inscriptions, combining scholarly expertise with deep religious sensitivity.

For the first time in over 80 years, a professional green conservation team started caring for the cemetery, funded by the Jewish Community of Warsaw, managing the historic landscape and preventing further damage to gravestones. Witold oversaw and consulted on the pioneering restoration of a completely destroyed historic ohel, returning it to its 1925 form in close cooperation with the Kalwaria Hasidic rebbe and his followers, as well as conservation authorities. The first major modernization of the cemetery’s water, sewage, and electrical infrastructure in decades was also conducted. In parallel, donations were digitized and card payments were introduced.

He co-coordinated a major joint project with the Warsaw Ghetto Museum, encompassing gravestone renovations, a new cemetery map and entrance signage, QR-code marking of graves, and the development of a dedicated smartphone application. He was also involved in acts of contemporary remembrance, including the commemoration of Alex Dancyg in Poland.

Taken together, these achievements reflect dedication, competence, vision, and responsibility. The abrupt dismissal is both incomprehensible and deeply troubling. The preservation of Jewish heritage and memory - especially in a place so profoundly marked by history - requires expertise and knowledgeable leadership. Such leadership should be protected and supported, not discarded.

Apel o przywrócenie Witolda Wrzosińskiego na stanowisko Dyrektora Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie

My, niżej podpisani, wyrażamy głębokie zaniepokojenie nagłym odwołaniem Dyrektora Cmentarza Żydowskiego w Warszawie, Witolda Wrzosińskiego, zakomunikowanym w dniu 12 grudnia 2025 roku, i apelujemy do Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie o wycofanie tej decyzji. W trakcie swojej kadencji Witold realizował prace o ogromnym znaczeniu, współpracując z licznymi interesariuszami z Polski oraz z całego świata.

Jeszcze przed objęciem stanowiska Dyrektora był jedną z osób stojących za pierwszą kompleksową dokumentacją wszystkich zachowanych i widocznych nagrobków na Cmentarzu Żydowskim w Warszawie. Praca ta zaowocowała powstaniem niezależnej, ogólnodostępnej bazy genealogicznej oraz wyszukiwarki, które po raz pierwszy od czasów Zagłady umożliwiły potomkom na całym świecie odnalezienie grobów rodzinnych i ponowne nawiązanie kontaktu z własną historią.

Jako Dyrektor Witold Wrzosiński reprezentował cmentarz na arenie krajowej i międzynarodowej, prowadząc niezliczone oprowadzania oraz ściśle współpracując z instytucjami kultury, władzami, środowiskami akademickimi, aktywistami/tkami oraz organizacjami żydowskimi i nieżydowskimi. Osobiście pomagał członkom społeczności żydowskiej oraz gościom z całego świata w odnajdywaniu grobów, często oferując wsparcie znacznie wykraczające poza formalne obowiązki. Założył również i nadal prowadzi stronę cmentarza na Facebooku, która stała się najliczniej obserwowaną stroną poświęconą cmentarzowi żydowskiemu w Europie Środkowo-Wschodniej.

W czasie jego kadencji na terenie cmentarza zrealizowano wiele projektów prowadzonych przez różnych interesariuszy: organizacje i instytucje żydowskie i nieżydowskie, organy ochrony zabytków, potomków oraz osoby prywatne z Polski i zagranicy. Ustanowiono również standardy prac konserwatorskich i restauratorskich, realizowanych pod nadzorem zarówno Komisji Rabinicznej ds. cmentarzy żydowskich, jak i służb konserwatorskich. Witold osobiście konsultował rekonstrukcje słabo zachowanych inskrypcji hebrajskich, łącząc wiedzę naukową z głęboką wrażliwością religijną i kulturową.

Po raz pierwszy od ponad 80 lat profesjonalny zespół zajmujący się konserwacją zieleni rozpoczął stałą opiekę nad cmentarzem, finansowaną przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie, dbając o historyczny krajobraz i zapobiegając dalszym uszkodzeniom nagrobków. Witold nadzorował i konsultował pionierską rekonstrukcję całkowicie zniszczonego historycznego ohelu, przywracając go do formy z 1925 roku we ścisłej współpracy z kalwaryjskim rabinem chasydzkim i jego zwolennikami oraz z organami konserwatorskimi. Przeprowadzono również pierwszą od dziesięcioleci gruntowną modernizację infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej cmentarza. Równolegle zdigitalizowano system darowizn oraz wprowadzono płatności kartą.

Witold uczestniczył także we wspólnym projekcie z Muzeum Getta Warszawskiego, obejmującym renowację nagrobków, opracowanie nowej mapy cmentarza i oznakowania wejścia, oznaczenie grobów kodami QR oraz stworzenie dedykowanej aplikacji mobilnej. Był również zaangażowany we współczesne działania upamiętniające, w tym w upamiętnienie Alexa Dancyga w Polsce.

Całokształt tych osiągnięć świadczy o zaangażowaniu, kompetencjach, wizji i poczuciu odpowiedzialności. Nagłe odwołanie jest niezrozumiałe i głęboko niepokojące. Ochrona żydowskiego dziedzictwa i pamięci – zwłaszcza w miejscu tak silnie naznaczonym przez historię – wymaga wiedzy i kompetentnego przywództwa. Takie przywództwo powinno być chronione i wspierane, a nie odrzucane.