Geachte minister Hermans,
Als klimaatburgemeesters voelen wij ons genoodzaakt u deze brief te schrijven. Wij zijn burgers die zich met overtuiging inzetten om in onze buurt en ons netwerk het goede voorbeeld te geven: energie besparen, vergroenen, isoleren, recyclen of de fiets nemen. Wij worden door uw ministerie gesteund om anderen te motiveren en te inspireren, in de hoop samen de klimaatcrisis te keren.
Maar hoe kunnen wij mensen nog overtuigen, als de overheid zelf het ene na het andere klimaatbeleid afschaft of uitstelt? Een greep uit het nieuws van afgelopen maanden: fossiele subsidie voor de industrie wordt terug ingevoerd, nationale CO2-heffing afgeschaft, treinkaartjes worden weer duurder, de jongerendagkaart afgeschaft. De definitieve genadeklap voor het klimaatdoel van 2030, dat al uit zicht was, is het terugschroeven van de ambitie voor wind op zee. U moet meer doen, want landen moeten het klimaat beschermen, zo oordeelde het Internationaal Gerechtshof in baanbrekende uitspraak afgelopen week.
En draagvlak onder burgers voor klimaatbeleid is er. Uit de recent gepubliceerde Eurobarometer blijkt dat 85% van de Europeanen klimaatverandering beschouwt als een ernstig probleem voor de mensheid en de wereld, en van mening is dat klimaatactie een prioriteit moet zijn om de volksgezondheid te verbeteren. Keer op keer blijkt dat er draagvlak is voor klimaatbeleid, als het eerlijk is.
Je zou zelfs kunnen stellen dat de energietransitie wordt gedragen door burgers. Afgelopen jaar zijn er opnieuw meer zonnepanelen bijgeplaatst in vergelijking met het jaar daarvoor. Dit resulteerde in een recordopbrengst zonne-energie. Als klimaatburgemeesters merken we dit ook bij mensen om ons heen; er is volop energie voor verandering en verduurzaming. Maar ergens wringt het. U vraagt ons om voorop te lopen, maar de overheid loopt zelf achteruit.
Het vertrouwen in consistent beleid is een voorwaarde om mensen in beweging te krijgen. De Wetenschappelijke klimaatraad stelde deze week nog dat burgers, bedrijven en sectoren geen plannen meer durven te maken door zwalkend beleid. Wij merken hoe moeilijk het is om draagvlak te behouden als klimaatmaatregelen worden gepresenteerd als “te duur”, “te ingewikkeld” of “politiek onhaalbaar”. Laat het klimaatbeleid geen speelbal zijn van politieke druk of korte-termijn belangen. Want de feiten zijn duidelijk; de gevolgen van klimaatverandering worden steeds zichtbaarder, pijnlijker en duurder, en de tijd om te handelen raakt op.
Wij zijn bereid om ons in te blijven zetten voor een goed klimaatbeleid, bewustwording en een verbetering van de biodiversiteit. Maar dan moet u dat ook doen. Wij roepen u op: toon leiderschap. Herstel geschrapte maatregelen, investeer in klimaatrechtvaardigheid en maak duurzame keuzes de norm, niet de uitzondering. Maak een duurzame levensstijl goedkoper, makkelijker en comfortabeler. Kortom, zorg dat we de klimaatdoelen weer kunnen halen. Wees ons voorbeeld.
Met vriendelijke groet,
Van de volgende Klimaatburgemeesters van Nederland,
Lisanne Boersma, Utrecht
Judith Kraak, Almelo
Etske Thie, Renkum
Bert Visser, Gemert-Bakel
Marieke Markensteijn, Zeist
Toos van der Vaart, Achtkarspelen
Tim Ruijters, Haarlem
Meta Vrijhoef, Veere
Boaz van Luijk, Dordrecht
Peter Adema, Kampen
Elisah Pals, Breda
Hugo Kroon, Bunnik
Ralph Dansen, Loon op Zand
Vera Hoeksma, Beekdaelen
Anny Legebeke
Eggy Voorneman, Oldenzaal
Sjors van Broekhuizen, Aduard
Yvonne Vrijbloed, Overdinkel
Hiske Overweg, Hilversum
Ger Bouwman, Zevenaar
Annemarie Dekker, Best
Peter Bootsma, Groningen
Ludo Ansems, Breda
Caroline Smeets, Doetinchem
Gijsbert Raadgever, Deventer
Ton Dietvorst, 's-Hertogenbosch
Theo Versteegen, Castricum
Stefan Dikker, Lochem
Nina Horstra, Leiden
Maarten Stoffers, Leiden
Han Verhoeven, Heerde
Mirjam Ganzevles, Bronckhorst